امروزه روش‌های جراحی لیزیک، لازک و پیآرکی به شیوه‌هایی بسیار رایج در دنیا، از جمله در ایران تبدیل شده‌اند. اخیرا در ایران نیز پیشرفت‌هایی در زمینه درمان بیماری‌های چشم حاصل شده است.
در گفت‌وگو با دکتر پرویز زرین بخش، رئیس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران، به شایع‌ترین اعمال جراحی چشم و پیشرفت‌های دانش چشم پزشکی در ایران پرداخته‌ایم.
- عیب‌های انکساری چشم شامل چه مواردی است؟
عیب‌های انکساری چشم نزدیک بینی، دوربینی، پیرچشمی، قوز قرنیه و آستیگماتیسم که با عینک، لنزهای نرم و سخت چشمی ارتوکراتولوژی (لنزهای شارژی) و جراحی‌های لیزیک، لازک، پیآرکی و کاشتن انواع لنزها داخل چشم قابل اصلاح است.
- این روش‌ها برای کدام یک از اصلاح عیوب انکساری چشم مناسب‌تر است؟
برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم از روش‌های لیزیک، لازک یا پیآرکی استفاده می‌شود که از شایع‌ترین روش‌های جراحی چشم به شمار می‌روند. طی سال‌های اخیر عمل لازک و پی‌آر کی شایع‌تر از روش لیزیک شده است.
- چه افرادی برای اعمال جراحی لیزیک، لازک و پیآرکی مناسب هستند؟
دارا بودن سن بالای 18سال، ثابت ماندن نمره چشم حداقل به‌مدت یکسال، ضخامت کافی قرنیه نسبت به نمره چشم، توپوگرافی مناسب قرنیه و نداشتن قوز قرنیه از شرایط اعمال جراحی رفراکتیو (اصلاح عیب‌های انکساری چشم) است. البته به موارد اشاره شده می‌بایست، سالم بودن چشم از سایر لحاظ را نیز افزود. برای مثال به تشخیص متخصص چشم، معمولا نزدیک‌بینی تا 8 دیومتر و دوربینی و آستیگماتیسم تا 6 دیومتر، به شرط اینکه سایر شرایط فراهم باشد، قابل اصلاح است.
- روش لیزیک چه برتری‌ها و مشکلاتی دارد که امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
در روش لیزیک با برش سطحی قرنیه به ضخامت 100 تا 150میکرون، یک ورقه به نام فلپ برداشته می‌شود و زیر آن به تناسب عیب انکساری لیزر‌شده و سپس این ورقه (فلپ) به جای خود برگردانده می‌شود. برتری این روش در نداشتن درد است و بیمار بلافاصله پس از عمل از دید خوبی برخوردار بوده و قادر است سر کار خود برگردد.
- این نوع جراحی‌های چشم چه مزیت‌ها و مخاطراتی به‌همراه دارد؟
انجام اعمال جراحی لیزیک، لازک و پیآرکی چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد و سرپایی و بدون بیهوشی انجام می‌شوند. روش‌های لازک و پیآرکی، بسیار کم عارضه و بی‌خطر هستند به شرط آنکه بیمار قبل از عمل به خوبی بررسی و انتخاب شود.
- افراد مبتلا به پیرچشمی را نیز می‌توان مورد عمل عیوب انکساری قرار داد؟
در مورد پیرچشمی هنوز روش‌های خیلی دقیق و مناسبی وجود ندارد و افراد محدودی قادر به عمل هستند. در کسانی که شماره چشم بالایی دارند می‌توان از کاشت لنز داخل چشم استفاده کرد؛ هر چند این شیوه نیز مخاطرات خاص خود را دارد.
- چه شیوه‌های نوینی در ارتباط با اصلاح عیوب انکساری چشم، در مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران ابداع شده است؟
روش جدید برداشتن اپی تلیوم با اسفنج (وک) توسط این مرکز ابداع شده است. این شیوه سالم‌تر بوده و سرعت عمل را افزایش می‌دهد. از دیگر مزیت‌های این روش، کاهش دستکاری سطح استرومای قرنیه در زمان عمل جراحی است. در مورد لنزهای کودکان، قوزقرنیه و ارتوکراتولوژی تحقیقات وسیعی در این مرکز انجام و روش‌های جدید و مؤثری ابداع شده است.
طاهره ساعدی
